Werkvorm leren samenwerken in groepjes

Help we moeten in groepjes werken!

Veel leerlingen kunnen er tegenop zien om in groepjes te moeten werken. Als ze worden ingedeeld door de docent zijn ze bang voor de samenstelling van die groep, als ze zelf mogen kiezen zijn ze bang verkeerd te kiezen of om buitengesloten te worden.

Tijdens het uitvoeren zijn er weer andere angsten. Straks moet ik alles alleen doen. Straks gaat hij weer de baas spelen. Straks gaat zij weer de hele tijd grappig zitten doen. Straks krijgen we allemaal een slecht punt[1]. Enz.

Deze werkvorm is gericht op het reflecteren op het eigen functioneren in een groep. Bovendien leren leerlingen verschillende rollen herkennen die in veel groepen aan te wijzen zijn.

Werkvorm placemat

Verdeel de klas in groepjes van vier. Dat kan snel en handig via het digibord of via https://basisonderwijs.online/digibordtools/html5/groepjesmaker.html.

Ieder groepje krijgt een A-3 vel met in het midden een rechthoek. Vanuit de hoeken van de rechthoek lopen lijnen naar de hoeken van het vel. Voor een sjabloon klik hier.

Leerlingen wordt gevraagd om ieder een vak in te vullen met een lijstje waarop staat waar ze tegen opzien wanneer ze in groepjes moeten werken. Waar zijn ze bang voor? Ze doen dit individueel en in stilte.

Daarna gaan ze om de beurt in het groepje hun lijst voorlezen zonder dat het groepje hierop commentaar geeft of hierover oordeelt. Wanneer iedereen geweest is maken ze in het groepje een top 3 van de meest belangrijke of meest gedeelde zorgen.

In de klas nabespreken en de top 3 van elk groepje kort op het bord zetten. Asluitend hierbij de vraag stellen: Wat/wie is eigenlijk het enige waarop je daadwerkelijk invloed kunt hebben?

Het antwoord moet zijn: jezelf en je eigen gedrag.

Hierna kun je nog een survey houden bv met behulp van socrative. De vragen die je zou kunnen stellen en waarop leerling hun mate van ‘bezorgdheid’ of ‘stress’ kunnen aangeven zijn bv:

  • Ik mag mijn partners zelf kiezen voor een kortdurend project
  • Ik mag mijn partners zelf kiezen voor een langdurend project
  • Ik mag mijn partners niet zelf kiezen voor een kortdurend project
  • Ik mag mijn partners niet zelf kiezen voor een langdurend project
  • De docent maakt groepjes
  • Het toeval bepaalt groepjes

De uitkomsten hiervan met de klas bespreken. Leerlingen ook meegeven dat wanneer ze stress ervaren dit ook een positieve kant heeft: het betekent dat ze het iets kan schelen.



Werkvorm placemat

Verdeel de klas in groepjes van vier. Dat kan snel en handig via het digibord of via https://basisonderwijs.online/digibordtools/html5/groepjesmaker.html.

Ieder groepje krijgt een A-3 vel met in het midden een rechthoek. Vanuit de hoeken van de rechthoek lopen lijnen naar de hoeken van het vel. Voor een sjabloon klik hier.

Tekstvak: Top 3
-
-
-
Afbeeldingsresultaat voor placemat werkvorm

Leerlingen wordt gevraagd om ieder een vak in te vullen met een lijstje waarop staat waar ze tegen opzien wanneer ze in groepjes moeten werken. Waar zijn ze bang voor? Ze doen dit individueel en in stilte.

Daarna gaan ze om de beurt in het groepje hun lijst voorlezen zonder dat het groepje hierop commentaar geeft of hierover oordeelt. Wanneer iedereen geweest is maken ze in het groepje een top 3 van de meest belangrijke of meest gedeelde zorgen.

In de klas nabespreken en de top 3 van elk groepje kort op het bord zetten. Asluitend hierbij de vraag stellen: Wat/wie is eigenlijk het enige waarop je daadwerkelijk invloed kunt hebben?

Het antwoord moet zijn: jezelf en je eigen gedrag.

Hierna kun je nog een survey houden bv met behulp van socrative. De vragen die je zou kunnen stellen en waarop leerling hun mate van ‘bezorgdheid’ of ‘stress’ kunnen aangeven zijn bv:

  • Ik mag mijn partners zelf kiezen voor een kortdurend project
  • Ik mag mijn partners zelf kiezen voor een langdurend project
  • Ik mag mijn partners niet zelf kiezen voor een kortdurend project
  • Ik mag mijn partners niet zelf kiezen voor een langdurend project
  • De docent maakt groepjes
  • Het toeval bepaalt groepjes

De uitkomsten hiervan met de klas bespreken. Leerlingen ook meegeven dat wanneer ze stress ervaren dit ook een positieve kant heeft: het betekent dat ze het iets kan schelen.


[1] Vrij naar Jan van Remmerswaal Handboek groepsdynamica. Een inleiding op theorie en praktijk