De eerste periode van het nieuwe schooljaar zijn ‘goud’ waard. Tijdens die eerste 6 tot 8 schoolweken wordt het fundament gelegd voor een gezonde groepsdynamiek. Studenten/leerlingen verkennen elkaar, de docent en de regels. Ze willen vooral ‘erbij’ horen en zoeken naar hun plaats in de groep. In deze periode worden de normen en waarden van een klas bepaald. De docent speelt in deze fase een belangrijke rol, heeft de regie en geeft richting aan het proces van groepsvorming. Met de juiste werkvormen op het juiste moment ingezet wordt het groepsproces op een positieve manier ondersteund.
De tijd en energie die je als leerkracht de eerste weken besteedt aan kennismaken, die tijd verdien je in de loop van het jaar dubbel en dwars terug. Gebruik tijdens die ‘Gouden weken’ spelletjes en werkvormen die ervoor zorgen dat leerlingen elkaar beter leren kennen en die positieve groepsvorming bevorderen. Met actieve en activerende werkvormen werk je aan de sociale veiligheid in de groep.
Een groep die niet goed functioneert zal niet, of moeilijker, tot leren komen. Wanneer je later in het jaar regelmatig een les stil moet leggen omdat er gedoe is in de groep kost dat niet alleen tijd maar vooral veel negatieve energie. Gedurende het hele jaar zul je als leerkracht de regie moeten houden op de dynamiek in de klas en veel kennismakings- en samenwerkingswerkvormen in moeten zetten
Samen met collega’s die b.v. dezelfde jaarlaag lesgeven kun je een doelgericht plan maken met daarin wat je wanneer het beste kunt inzetten. Het ‘Werkplan Gouden weken’ is hiervoor heel geschikt:
Klik en download: Werkplan Gouden weken
Een inmiddels klassieker is de werkvorm ‘Over de Streep’. Veel mensen zien deze werkvorm als een zware activiteit waarbij tranen vloeien en studenten/leerlingen overstuur kunnen raken. Dat hoeft echter helemaal niet! Je kunt het ook op een heel speelse. laagdrempelige manier inzetten zonder veel drama. Het ligt er helemaal aan welke vragen je stelt. Hoe je dat kunt aanpakken zie : ‘Over de streep light’
Klik en download: Over de streep light
Doe verder veel kennismakings en samenwerkingswerkvormen zoals ‘Vliegende Start’ waarbij de klas lekker aan het vouwen slaat en met elkaar in gesprek raakt.
Klik en download: Vliegende Start
De werkvorm ‘Happertjes’ heeft het zelfde effect en dient hetzelfde doel. Deze happertjes zijn er ook in het Engels en in het Frans. Bovendien is er ook een voor collega’s om in de personeelskamer te leggen.
Klik en download: Happertjes
Je wil ook graag doelgericht aan de slag met je klas. Laat Studenten/leerlingen nadenken over wat ze dit jaar willen bereiken. Waarop ze willen focussen. Wat zijn hun persoonlijke doelen en waarom zijn die belangrijk voor ze? Het ingevulde werkblad geeft ook een mooi houvast voor een (mentor)gesprek.
Klik en download:Persoonlijke doelen
Zeggen dat je ergens goed in bent getuigt in de ogen van studenten/leerlingen van eigendunk en als je iets niet mag hebben is het ‘eigendunk’. Een mooie gelegenheid om het te hebben over eigendunk en het verschil met zelfwaardering en terecht trots mogen zijn op iets waarin je goed bent.
Klik en download: Eigendunk
Het geven van positieve feedback en complimenten door leerlingen/studenten aan elkaar versterkt relaties en kan zorgen voor een goede sfeer in de klas. Het bevordert de onderlinge betrokkenheid.
Klik en download: Omgaan met complimenten
Wie kent de klasgenoten goed? Met deze werkvorm gaan studenten/leerlingen bedenken welke uitspraken bij welke klasgenoten passen.
Klik en download: Wat past bij wie
Goed voorbereiden op de Gouden Weken na de vakantie?
Meer weten over groepsdynamiek en de eerste weken van het schooljaar? Ga met je team aan de slag tijdens een actieve, praktijkgerichte workshop:
Het schooljaar positief beginnen met leerlingen?
KlassenKlets
Werken aan een sociaal veilige groep ?
Dat kan met GroepsGedoe 2.0. Een pakket met 74 verschillende stevige kaarten op A5-formaat met daarop stellingen die jongeren aan het denken zetten over hoe ze met elkaar pestgedrag kunnen voorkomen.